Khi trồng Monstera, thật không khó để bắt gặp những chiếc “sợi” nâu mọc ra từ thân cây. Được gọi tên là rễ khí sinh (aerial root), chúng khiến ta không khỏi tò mò về tác dụng của chúng. Ngoài ra, còn có vô vàn câu hỏi về rễ khí sinh trên Monstera. Chẳng hạn như, có thể nhân giống cây từ rễ khí, có thể cắt tỉa rễ khí không,… Chúng ta sẽ lần lượt thảo luận dưới đây!
Rễ khí (aerial roots) là gì?
Rễ khí sinh hiểu đơn giản là loại rễ mọc trong không khí thay vì phát triển trong đất như rễ đất thông thường. Loại rễ này thường bắt gặp trên các cây như phong lan (Orchidaceae), cây đầm lầy ven biển nhiệt đới như rừng ngập mặn, cây đa sung (Ficus subg. Urostigma), cây rata rừng mưa ôn đới ấm (Metrosideros robusta) và cây pohutukawa của New Zealand (M. excelsa). Các loại dây leo như Thường xuân (Hedera helix).
Một số cây thuộc họ Araceae như Monstera Deliciosa cũng có aerial root. Rễ khí trên Monstera thường mọc từ thân, có màu xanh và chuyển thành nâu khi già dần. Trên rễ khí có thể bắt gặp các gai nhỏ và lớn. Các gai lớn còn có thể mọc thành những sợi rễ khí khác.
Rễ khí trên Monstera có công dụng gì?
Theo nhiều nghiên cứu, rễ khí sinh trên Monstera có nhiều công dụng đối với cây, bao gồm:
Hấp thụ độ ẩm và dinh dưỡng từ không khí
Vì có nguồn gốc từ các khu vực nhiệt đới với độ ẩm cao. Nên việc mọc rễ khí sinh sẽ giúp cây có nguồn độ ẩm bổ sung từ không khí khi rễ đất không thể hấp thụ đủ nước
Hỗ trợ cấu trúc của cây
Trong tự nhiên, Monstera Deliciosa có thể cao đến 60 feet (~18 mét). Với cấu trúc là cây thân mềm, nếu không có sự hỗ trợ của rễ khí, sẽ rất khó để Monstera có thể bám vào cây chủ và leo cao. Ngoài bám như một cây leo, rễ khí cũng mọc đâm dài xuống đất cho đến khi tiếp xúc với đất. Điều này khiến chúng như những “cái chân chống” để hỗ trợ cho các cành yếu hơn.
Hỗ trợ trao đổi không khí
Sự phát triển rễ khí thật sự là quá trình tiến hóa để sinh tồn đáng ngạc nhiên của Monstera. Trong rừng mưa nhiệt đới với cường độ mưa liên tục, vậy tại sao Monstera vẫn sống được mà không bị úng? Đó chính là nhờ rễ khí. Các lỗ nhỏ trên rễ sẽ hỗ trợ cây lấy không khí khi cần thiết. Nhờ thế, mà cây không bị “ngộp” khi rễ dưới đất bị “ngộp”.
Phải làm gì với rễ khí trên Monstera?
Rễ khí không có hại đối với Monstera cũng như cây chủ mà chúng bám vào (trong tự nhiên). Vì thế, bạn không nhất thiết phải làm gì đối với rễ khí. Cứ để chúng mọc tự nhiên như vậy. Tuy nhiên, chúng ta cũng có thể hỗ trợ cây bằng cách tạo một cột đỡ để rễ khí bám vào. Cột bám bằng rêu (sphagnum moss) hoặc xơ dừa là lựa chọn lý tưởng.
Dùng dây buộc nhẹ nhàng các thân cây vào trụ để kích thích sự phát triển của rễ khí xung quanh trụ. Điều này khuyến khích các rễ khí leo lên và xung quanh cột một cách có tổ chức hơn, thay vì mọc đủ hướng và tạo cho cây một dáng vẻ gọn gàng hơn.
Cách cắt tỉa rễ khí
Mặc dù rễ khí có nhiều công dụng, tuy nhiên nếu việc mọc quá nhiều khiến bạn thấy mất thẩm mỹ thì ta vẫn có thể cắt tỉa chúng. Kỹ thuật cắt tỉa rễ khí cũng không khác biệt mấy so với việc cutting để nhân giống cho cây. Chỉ cần lưu ý cắt tỉa rễ với với một chiếc kiềm, kéo sạch, được khử khuẩn bằng cồn 70 độ
Cũng cần lưu ý rằng việc cắt tỉa rễ khí thực sự có thể khuyến khích cây mọc thêm nhiều hơn, để bù lại phần bị mất tại khu vực đó.
Một số câu hỏi thường gặp với rễ khí trên Monstera
Có nên đặt rễ khí vào trong đất trồng hoặc nước?
Rễ khí có cấu trúc khác với rễ đất. Cũng như tên của chúng, chúng sẽ hoạt động tốt nhất khi được đặt trong không khí. Việc cố tình trồng rễ khí vào đất hoặc ngâm vào nước có thể khiến chúng bị úng. Trừ khi rễ khí tự mọc đâm xuống đất, còn không thì bạn nên để chúng tự nhiên.
Có thể nhân giống Monstera chỉ từ rễ khí không?
Việc nhân giống chỉ từ rễ khí là rất khó xảy ra. Bởi như đã thảo luận, rễ khí là một loại rễ khác với rễ dưới đất, vì vậy chúng không hỗ trợ sự phát triển của cây theo cùng một.
Lời kết:
Rễ khí sinh trên Monstera không gây hại cho cây, ngược lại chúng có nhiều công dụng để hỗ trợ cho sự sinh trưởng của cây. Rễ khí có thể cắt tỉa đi nếu bạn không thích. Tuy nhiên, cần lưu ý việc cắt tỉa rễ khí khiến cây mọc nhiều hơn.
“Sự phát triển dày đặc của rễ khí còn mang đến cho mình cảm được sự trưởng thành của cây đang trồng, cảm được một chất rất “rừng” ngay tại nhà”
Xem thêm:
Hiểu đúng và đủ về điều kiệu ánh sáng để trồng Monstera Deliciosa
